MERAK
“...sıradan köylülerin adaletsizliğin şiddeti karşısında ölümcül veya
isyankâr merakı ile bilim insanlarının veya filozofların dünyayı
gözlemlerken duyduğu merak özünde aynıdır: "ben olmayan” karşısında duyulan
bir tür şaşkınlık. Bilim insanlarının ve filozofların yaptığı, sıradan
insandaki doğal merakı aşarak "epistemolojik” bir merak geliştirmektir.
Bitmek bilmez bir sorgulama, gizlenmiş bir şeyin ortaya çıkarılması yolunda
bir hareket, söze dökülen veya dökülmeyen bir soru, bir açıklığa kavuşturma
arayışı ve bir dikkat, fikir yürütme ve ihtiyat ânı olarak merak, hayatta
olma olgusunun ayrılmaz bir parçası. Bizi harekete geçiren ve bizim
yaratmadığımız ama kendimizden bir şeyler kattığımız dünya karşısında
sabırlı bir sabırsızlığa gark olmamıza neden olan merak olmasaydı,
yaratıcılık da olmazdı.”
Freire’ye göre “sorgulamayı, öğrenmeyi, harekete geçmeyi, tekrar sormayı,
anlamayı sağlayan meraktır." Sözlükteki anlamıyla ise merak: “bir şeyi
anlamak, öğrenmek, görmek vb. için duyulan, içten gelen istek.”, “bir şeyi
yapmak, bir şeyle uğraşmak, bir şeyi edinmek isteği.” veya “düşkünlük,
heves; kaygı tasa” şeklinde tanımlanıyor.
Kimi zaman tanımlamakta dahi güçlük çektiğimiz bu kavram; kişinin kendiyle,
ötekiyle, içinde yaşadığı toplum ve dünyayla bağlantılarını yakalamaya
vesile olabilir ve kavramın kendisine dair tartışmalarımız, onu parçalara
ayırıp didiklememiz, bildiğimizi unutup yeniden öğrenmemiz bize yeni
perspektifler sunabilir.
“İnsan, kendisiyle aynı şeyi merak eden biri olduğunu öğrenince ne
hisseder?”
Bu yıl GSF’de “Merak” teması ile çoklu krizler çağında ve telaşımızın
aklımızı başımızdan aldığı bu günlerde bilinmeyene duyduğumuz ilginin peşine
düşmek istiyoruz. Biliyoruz ki, merakımız öğrenmek, anlamak, yepyeni
ilişkilenme ve diyalog kanalları kurmaya vesile olma potansiyeli taşıyor.
Merakımız sorularımıza yanıt vermeye yetmeyebilir, aradığımızı
bulamayabiliriz ama merak duygusu keşfe, yola, yolculuğa çıkarır. Yeni ve
alternatif yolları ancak böyle bulabiliriz.
Kendini ve dünyayı keşfetmek üzere merak duygusunun peşinden gidenlerin üretimlerini heyecanla bekliyoruz!
*Alıntılar ve ilham: Özgürlüğün Pedagojisi, Paulo Freire
Bizden Haberler
© 2024 ALİKEV GSF. Her hakkı saklıdır. Yasal Şartlar
İçeriğin sorumluluğu tamamıyla ALİKEV'e aittir ve AB’nin görüşlerini yansıtmamaktadır.