İsra Doğan & Fatih Umdu Söyleşisi

Kasaba / Enstalasyon

Seni biraz tanıyabilir miyiz? İsra Doğan ve Fatih Umdu kimdir? Bu aralar neler yapıyorsunuz?

İsra:Ben İsra, İstanbul’da yaşıyorum. Öğrenciliğimi ve üretimlerimi bir arada yürüttüğüm bir süreçteyim. Tekstil sanatı, gelenek ve kültür çalışmalarıyla ilgileniyorum. Yakın geçmişten itibaren gözlemci olduğum bir dönemde düşsel oluşumlarımı meydana çıkarmaya odaklanıyorum.

Fatih:Merhaba ben Fatih Umdu, İstanbul’da çalışıyor ve yaşıyorum şu sıralar insansız tiyatro ve doğaçlama üzerine çalışıyorum.

GSF 2024 döneminde üretimler “merak” temasında yapılıyor. Projenin tema ile ilişkisinden ve sizde uyandırdığı fikirlerden bahseder misin?

İsra: İçeriğini adından önce belirlediğimiz “Kasaba” projesi, birden çok hikâyeye sahip olması ve belirsizlikle gerçek arasındaki git gelleri bir meraklılık etrafında zihinlerimizde yansımalar oluşturdu. Seyirci ile aynı merakı duyumsamak çok heyecanlandırıcı. Kurgu ile madde arasındaki iletişimi alıntılılarla sergileyeceğimiz bu seriyi belirlenmiş olan temayla uyumu bizim için iyi bir şanstı.

Fatih:Merak öncelikle bilinmezlikle ilgili bir mesele olduğunu düşünüyorum, üzerinde çalıştığımız konunun kendi kendine enigmalar üretebilecek bir potansiyele sahip olduğunu düşünüyorum. Bir anlamda çıkmazın içerisinde başka bir çıkmaza, bilinmezliğin bilindiği yerde başka bir bilinmezliğe. O yüzden bu seneki konu ile uyumlu çalışabileceğimiz için mutluyuz.

Açılış etkinliklerinin sürece katkısı oldu mu? Proje süreci nasıl gitti, beklediğiniz gibi mi, çalışmanızda değişiklikler oldu mu, olduysa nasıl bir değişim ihtiyacı hissettiniz? (Etkinlikler perspektifini etkiledi mi…)

İsra:GSF ile yaptığımız etkinlikler geliştirici nitelikteydi. Kurulan iletişimler ve fikir akışları farklı düşüncelerle yeni oluşumları birlikte getirdi. Fonda bulunan genç sanatçılarla deneyimler paylaşıp birbirimize yardımcı bakış açıları meydana getirdik. Bu projemiz için ilerletici nitelikteydi bunun için oldukça memnunum.

Fatih:Diğer sanatçılarla birlikte ortak bir zamanın paydaşı olmak güzel bir durumdu. İnsanların birbirlerinin yardımcı olabilme güdüsünü görmek benim için iyi bir duygu, bu ortamı yaratan atölye yürütücülerine teşekkürlerimi iletiyorum.

GSF’de genç sanatçılar için ne gibi fırsat ve imkanlar görüyorsunuz?

Fatih:Gündelik yaşamda kendilerine fazla imkân verilmemiş sanatçıların atacakları ilk adımlar için iyi bir süreç sunuyor GSF, eşitlikçi, sermaye dilinden uzak olunması, sistemin içerisinde bocalaya bilen sanatçılar için güvenli bir alan sunması çok değerli.

İsra:En önemli fırsatı bir araya getirmesi olduğunu düşünüyorum. Yapılan toplantılar, genç sanatçılar ile ilgili söyleşi ve konuşmalar hatta günümüzde konumlandırılan noktalar hakkında hem deneyim paylaşımı hem destekleyici anlar oluşturuldu. Hibe desteği başlıca en büyük destek iken aslında iletişimler ve bağlantılar bir diğeri büyük imkanları tanıyor. Bunu sadece bir çalışma oluşturma süreci olarak görmüyorum başlangıcı kadar süreçle devam eden hatta sonunda da bir başka sonraki fikirleri besleyen bir fon olduğunu düşünüyorum.

Daha önce kurumlarla çalışma (sergi, yarışma, hibe vb. şekillerde) deneyiminiz oldu mu? Sergi, yarışmalara katılmış mıydınız?

Yanıtınız evet ise; sizce kurumlar genç sanatçıları nasıl destekleyebilir? Ne yaptıklarında desteklemiş olurlar? Kurumlar gençlerle çalışırken nelere dikkat etmeli?

Fatih: Her sene tekrarlanan büyük sermayelerin desteklediği yarışmaların içerisinde sanatçıların kendilerini özgür hissetme şansın imkânsız. Maalesef fason üretimin bir parçası oluyorlar genç sanatçılar, sürekli üretme zorunluluğu, görünür olma baskısı, kurumların sanatçılara karşı kurduğu hakimiyeti güçlendiren durumlar. O yüzden zamanı ve mekânı sabit olan yerlerden ziyade geçici ve hareketli oluşumlara destek vermeleri ortaya daha kuvvetli ve anlamlı işlerin ortaya çıkmasını yol açabilir.

Bu proje kapsamında ürettiğiniz işte ele aldığınız temel temalar veya tekrar eden imgeler var mı? Sizi bu unsurlara yönlendiren şeyler neler oldu?

Ortak Yanıt: Belki de en fazla kullanılan temalar örtüklük olabilir. Örtüklük kelime olarak örülmüş olana çok yakın bir ifade. Bu hikayeler genel anlamıyla anlam kapıları örülmüş ve karanlıkta seyredebilinesi bir his yaratmıştır. Duran bir şey üzerinde, kendinden enigmalar üretebilen, bir görsel düzen, bir yaşam parçası oluşuna tanıklık edebilmek üretim açısından en kuvvetli etkendi.

Bu projede sanatınızı bir iletişim aracı olarak nasıl kullandınız? İçsel dünyanızı veya düşüncelerinizi bu eser aracılığıyla ifade etmek sizin için nasıl bir deneyim oldu?

Ortak Yanıt: Aslında yaratılan tüm bu etkilerin, durumların, üretenden bağımsız bir şekilde iletişim kurması amaçlandı. Orada ortaya çıkan tüm imgeler, orada var olmaya devam ediyor ve bizden bağımsız bir şekilde, izleyicinin onlarla iletişim kurmasını sağlıyor. Orada bir kararmış bir örtünün altına bakmak gibi bir his oluştuğunu hissettik. Açılmaması gereken bir sandık misali.

Bu projede tercih ettiğiniz teknikler veya malzemeler özel bir anlam taşıyor mu? Bu materyalleri kullanmanın esere katkısı nedir?

Ortak Yanıt: Özel bir anlam taşımıyor doğrusu..